Historia Rzeszowa
Rzeszów jest jedynym z najstarszych miast w Polsce. Na przestrzeni wieków nosił wiele nazw, np. Resovia, Reisha, Raysha, Rayshe, Reyshe, Reichshof, Rzeschow, Rzessow. Badania archeologiczne potwierdziły, że osada zlokalizowana na terenie współczesnego Rzeszowa, istnieje już od XIV wieku. Akt lokacyjny miasto otrzymała 1354 roku. Pierwszym władcą grodu był rycerz Jan Pakosławic, który zmienił swoje nazwisko na Rzeszowski. Główna część miasta znajdowała się na terenie dzisiejszego Starego Rynku. Rodzina Rzeszowskich sprawowała pieczę nad miastem aż do 1583 roku.
W pierwszej połowie XV wieku Rzeszów został silnie zniszczony w wyniku rozległego pożaru. Z czasem jednak miasto zostało odbudowane. Osada mogła korzystać z wielu przywilejów, m.in. posiadała pozwolenie na sprzedaż piwa, wina oraz soli. Taka sytuacja umożliwiała rozwój handlu. Dodatkowo wpływ na to, miały przebiegające przez osadę, szlaki komunikacyjne. W tym rejonie wytyczono drogi między Krakowem, Lwowem oraz Sandomierzem. Natomiast od 1589 roku, Wisłok był uznany za szlak handlowy, co pozwalało transportować różnorodne artykuły przez San i Wisłę do Gdańska.
Tym, co charakteryzowało Rzeszów w XVI wieku była sprawnie działająca administracja, która składała się z sądu i rady miejskiej. Okres ten to także najlepsze lata w historii miasta, kiedy to było istotnym ośrodkiem handlowym i rzemieślniczym. W 1591 roku wybudowano ratusz miejski, a 9 lat później – zamek.
Status miasta zaczął maleć w wyniku niekorzystnej polityki rodu Lubomirskich. Ograniczyli oni prawa mieszkańców i wstrzymali rozwój handlu, tworząc w mieście siedzibę magnacką. Ważną datą w dziejach Rzeszowa jest 13 sierpnia 1769 roku. Doszło wówczas do bitwy z wojskami rosyjskimi. W trakcie zaborów miasto zostało przejęte przez Austrię, a w rezydencji Lubomirskich utworzono sąd i więzienie.
Miasto ponownie zaczęło się rozwijać w połowie XIX wieku. Od 1844 roku Rzeszów był miastem wolnym. W 1858 roku otwarto linię kolejową, która z czasem została przedłużona do Lwowa. Na początku XX wieku liczba mieszkańców Rzeszowa wynosiła 23 tysiące, z czego połowa posiadała pochodzenie żydowskie. W mieście funkcjonowała już elektrownia, oświetlenie uliczne oraz wodociągi. Od 1918 roku w Rzeszowie działała Polska Organizacja Wojskowa, której przewodniczył bohater walk niepodległościowych, Leopold Lis-Kula.
Okres II wojny światowej doprowadził do wielu zniszczeń na terenie miasta. Zdewastowane zostały ważne zabytki Rzeszowa, kamienice oraz fabryki. Czystki hitlerowskie doprowadziły do likwidacji prawie wszystkich mieszkańców miasta o żydowskich korzeniach. Od początku listopada 1939 roku, trwały aresztowania księży z Rzeszowa i pobliskich parafii. Część z nich trafiła do obozów. W 1941 roku Hitlerowcy założyli w Rzeszowie getto, które działało do lipca 1942 roku. Osadzono w nim przede wszystkim Żydów, których przewożono później do obozu zagłady w Bełżcu lub zabijano w okolicznych lasach. Historyczna Akcja “Kośba” wydarzyła się 25 maja 1944 roku. Wówczas działająca w mieście grupa dywersyjna Podokręgu Rzeszów AK wykonała skuteczny zamach na żołnierzy gestapo (Friedericha Pottebauma i Hansa Flaschke).
Po wyzwoleniu, które miało miejsce 2 sierpnia 1944 roku, Rzeszów ponownie stał się ważnym ośrodkiem w kraju. Jego obszar od połowy XX wieku, zwiększył się czterokrotnie. Na terenie miasta powstało wiele nowych zakładów przemysłowych, wybudowano kolejne osiedla mieszkalne. Ponadto założono pierwsze uczelnie wyższe. Wśród nich jest, obecnie bardzo popularna Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza oraz ceniony Uniwersytet Rzeszowski.
Słynna filia fabryki Cegielskiego została przekształcona w Zakłady Zmechanizowanego Sprzętu Gospodarstwa Domowego “Predom Zelmer”, co pozwoliło miastu na silny rozwój gospodarczy i spadek bezrobocia. Powstawały też kolejne miejsca pracy, np. Zakłady Mięsne, Zakłady Przetwórstwa Owocowo-Warzywnego “Alima”, Zakłady Graficzne, Przedsiębiorstwo Farmaceutyczne “Polfa”, Zakłady Automatyki Motoryzacyjnej.
Jednym z ważniejszych wydarzeń, jakie ma za sobą historia Rzeszowa z ostatnich lat jest wizyta papieża Jana Pawła II, w której wzięło udział niemalże milion osób. Natomiast kultura rozwija się dzięki organizowaniu ciekawych festiwali. Wśród nich należy wymienić – Carpathia Festiwal, Festiwal Muzyczny w Łańcucie, którego inicjatorem jest Filharmonia Rzeszowska im. Artura Malawskiego oraz Festiwal Chórów Młodzieżowych. Z Rzeszowa pochodziło wielu wybitnych Polaków, m.in. Ignacy Łukasiewicz, Władysław Sikorski oraz Julian Przyboś.
Obecnie Rzeszów to jeden z głównych ośrodków Polski. Pełni on funkcje stolicy Podkarpacia. Miasto posiada swój własnych hejnał, który grany jest od 1997 roku z rzeszowskiego ratusza, co 3 godziny. Bogate zaplecze edukacyjne, ciekawe imprezy kulturalne oraz unikalne walory przyrodnicze, są współczesną wizytówką Rzeszowa.